Jak zapamiętać te wszystkie dzieła?

Już na początku nauki zauważysz, że prehistoria to nie tylko Lascaux i gliniane naczynia, a Michał Anioł nie jest autorem wyłącznie fresków z Kaplicy Sykstyńskiej. Jak zatem przyswoić i zapamiętać te setki (i nie ma w tym stwierdzeniu żadnej przesady) dzieł? Trzeba wypracować metodę…

1. Przede wszystkim, pamiętaj, że najważniejszy jest styl. Wielu wybitnych artystów, o których będziesz się uczyć weszło do kanonu właśnie ze względu na ich niepowtarzalną formę bądź technikę, staraj się więc uchwycić tę szczególną cechę i skojarzyć z nią artystę. Nie sposób nauczyć się wszystkich dzieł danego artysty. Na szczęście, w przypadku egzaminu maturalnego, równie ważna co ich znajomość jest umiejętność skojarzenia twórcy z jego „domeną”, w ten sposób możesz nie znać, którejś z „Pór roku” Bruegela, ale jeśli będziesz kojarzył(a) jego sposób komponowania przestrzeni i przedstawiania postaci bezbłędnie wskażesz autora.

2. Nie tylko na użytek własny, dla ułatwienia nauki, ale także w perspektywie egzaminu zwracaj uwagę na artystyczne maniery niektórych twórców, wynajdowane przez nich techniki czy ulubione tematy. W arkuszach często pojawiają się pytania o tego typu informacje, aby nie mieć z nimi problemu powinnaś/powinieneś wypracować metodę skojarzeń, np. Leonardo da Vinci – sfumato; Henri de Toulouse-Lautrec – kabaret, plakat; Edgar Degas – baletnice; Caravaggio – tenebryzm, etc.

Obraz Edgara Degas Dwie baletnice nie należy do najsłynniejszych dzieł tego artysty jednak znając jego "hity" bez problemu rozpoznasz autora po stylu i tematyce.

3. Przy wyjątkowo ważnych dziełach zwracaj uwagę również na to gdzie się znajdują. W przypadku architektury czy rzeźby monumentalnej jest to dosyć oczywiste, jednak nie zawsze jeśli chodzi np. o malarstwo. Na pewno pomocne będzie także zapamiętanie „profilu” niektórych z najważniejszych muzeów, np. Musée d’Orsay w Paryżu zbiera głównie impresjonistów i realistów więc możemy się spodziewać, że właśnie tam znajdziemy większość dzieł Moneta czy Courbeta, jeśli myślimy o artystach renesansu należy szukać w Galerii Uffizi we Florencji lub Muzeach Watykańskich, natomiast „świątynią” sztuki współczesnej jest Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku.

Musée d'Orsay, Paryż

VADEMECUM HISTORIA SZTUKI - MATURA 2014

Z czego się uczyć - "podręczniki" i lektury.

Jak na pewno zdążyła(e)ś się zorientować, nie istnieje właściwie żadna książka, która stanowiłaby pełne i rzetelne kompendium wiedzy na temat historii sztuki. Dlatego też warto korzystać z możliwie jak najróżniejszych źródeł, często choćby nawet tylko je przeglądając (jest to zwłaszcza istotne ze względu na materiał ilustracyjny - czasem to samo dzieło sztuki, przeważnie rzeźba lub budowla, może być ukazywane pod różnymi kątami w zależności od ujęcia, co bywa mylące). 

W księgarniach można znaleźć książkę, która najczęściej jest wykorzystywana jako właśnie swego rodzaju podręcznik do nauczania historii sztuki. Nie jest ona idealna niemniej jednak każdy maturzysta powinien się z nią zapoznać. Niewątpliwie mocną stroną są tu opisy sytuacji historyczno-społeczno-kulturalnej wprowadzające do każdej epoki (przydatne zwłaszcza przy pisaniu wstępów do wypracowań na poziomie rozszerzonym). Poniżej podaję bibliografię:

Osińska Barbara, Sztuka i czas. Od prehistorii do rokoka (tom 1), WSiP, Warszawa 2005.

Osińska Barbara, Sztuka i czas. Od klasycyzmu do współczesności (tom 2), WSiP, Warszawa 2005.

 

Istnieje również kilka książek, w które najlepiej zaopatrzyć się już na początku nauki, gwarantuję, że taka inwestycja się opłaci, będą Ci one potrzebne zarówno w perspektywie matury jak i dalszych studiów:

Słownik terminologiczny sztuk pięknych, PWN, Warszawa 2006.

Tutaj znajdziesz wszystkie terminy i metodologiczne definicje z poszczególnych dziedzin historii sztuki; jest to niezwykle ważne, ponieważ na egzaminie musisz operować fachowym językiem (np. kolumna, to pionowy element konstrukcyjny, etc.);

Nie przejmuj się jeśli na początku nauki nie będziesz potrafił(a) opisywać dzieł sztuki z odpowiednią biegłością terminologiczną, moje wskazówki i ten słownik pomogą Ci wypracować warsztat, który z czasem stanie się automatyczny.

Koch Wilfried, Style w architekturze, Świat Książki, Warszawa 2005.

Ta książka z kolei jest doskonale zorganizowanym zbiorem informacji z zakresu architektury, konstrukcji i elementów architektonicznych oraz ich stylowej ewolucji i co najważniejsze, zawiera ogromną ilość planów arkichtektonicznych, których umiejętność rozpoznawania jest wymagana na maturze.

Poniżej podaję jeszcze kilka książek, które w miarę szeroko prezentują zagadnienia z zakresu historii sztuki, przede wszystkim zbierając duży materiał obrazowy w jednym miejscu, zatem są idealne do powtórek i syntezy. Nie są to już pozycje tak niezbędne jak podane wcześniej, nie mniej jednak, warto do nich zaglądać.

Lloyd Christopher, Historia sztuki, Świat Książki, Warszawa 1997.

Levey Michael, Od Giotta do Cézanne’a, Arkady, Warszawa 1972.

Kowalska Bożena, Od impresjonizmu do konceptualizmu, Arkady,  Warszawa 1989.

Od Maneta do Pollocka. Słownik malarstwa nowoczesnego, Arkady, Warszawa 1995.

Kębłowski Janusz, Dzieje sztuki polskiej, Arkady, Warszawa 1987.

PS. Nie musisz od razu inwestować dużych pieniędzy we wszystkie wspomniane pozycje, niektóre z nich możesz znaleźć w Internecie w formie pdf lub kupić taniej w antykwariacie/ na aukcji internetowej.

VADEMECUM HISTORIA SZTUKI - MATURA 2014

Matura na 100%!

Witam wszystkich maturzystów i pasjonatów sztuki!

Pierwszy post chcę poświęcić przede wszystkim przedstawieniu źródeł i celów mojego bloga. Nie zniechęcajcie się jego długością, gwarantuję, że warto doczytać do końca! 

Najpierw jednak, kilka słów o autorce:

Jestem nie tylko wielką fanką sztuki, zwłaszcza współczesnej, ale i wykształconą historyczką sztuki (ukończyłam m.in. Instytut Historii Sztuki UW) posiadającą kilkuletnią praktykę w uczeniu tego przedmiotu i przygotowywaniu maturzystów do egzaminu na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Na potrzeby prowadzonych zajęć opracowałam autorski kurs historii sztuki ukierunkowany na egzamin maturalny i zgodny z obecnym kanonem. Dzięki niemu, moi uczniowie osiągali zawsze najwyższe noty na egzaminie. Ponadto, kurs jest na tyle syntetyczny i przystępny, że można równie dobrze uczyć się samemu, bez konieczności pobierania korepetycji. Mimo iż obecnie nie prowadzę zajęć asystowanie maturzystom w przygotowaniach do egzaminu z historii sztuki sprawia mi nadal dużą przyjemność stąd pomysł stworzenia bloga, który mam nadzieję pomoże Wam podjąć decyzję o wyborze tego przedmiotu (jak wiadomo, zawsze istnieje mnóstwo wątpliwości), ułatwi przygotowania do egzaminu i podpowie:

• gdzie szukać wiedzy rzetelnej i sprawdzonej
• jakich książek unikać (w dziedzinie historii sztuki łatwo o książki pełne anegdotek lecz niewiele wnoszące pod względem wiedzy potrzebnej do egzaminu)
• jak zaoszczędzić czas i uczyć się efektywnie (m.in. jakie daty musisz znać, a jakie można sobie odpuścić; jakie dzieła i pojęcia są najważniejsze)
• jak zdobyć maksymalną ilość punktów za analizę porównawczą dzieł sztuki (dzięki kilku prostym zasadom jest to bardzo łatwe!)
• jak napisać dobre wypracowanie na egzaminie rozszerzonym.

Nie jest to absolutnie kolejny blog, który gromadzi "obrazki" i tworzy "słowniczek pojęć" nie wychodzący poza kilkanaście banalnych terminów, ale blog mający na celu udzielenie Wam kilku prostych i niezawodnych wskazówek jak okiełznać tak spory materiał i nie oszaleć, aby nauka była przyjemnością a nie "zakuwaniem". 

Ważną  funkcją bloga jest również zachęcenie Was do skorzystania z mojego autorskiego kursu, który przedstawię wkrótce oraz do wejścia w interakcję. Z Waszymi sugestiami możemy stworzyć kompendium niemal doskonałe! 

Ostatnia rzecz, jestem tu nie tylko aby doradzać, ale też by Wam pomagać. Chcecie uczyć się sami do matury, ale nie macie motywacji? Chętnie zostanę Waszą wirtualną korepetytorką, która po przerobieniu materiału zada test do rozwiązania lub wypracowanie do napisania i profesjonalnie je sprawdzi! Dysponuję autorską bazą kilkudziesięciu testów, tematów wypracować i analiz porównawczych! (Szczegóły wkrótce.) W ten sposób będziecie mogli monitorować Wasze postępy na bieżąco i pracować nad tym co sprawia ewentualne problemy. 

Zapraszam do czytania i współpracy!

Trzeba mierzyć wysoko, niech naszym hasłem będzie - MATURA NA 100%!